Vanuit haar atelier in het AKI-gebouw zag Machteld Aardse (38) een bosje plaats maken voor een zandhoop, waar later het nieuwe Nanolab zou verrijzen. Ze dook in de geschiedenis van het bosje, speelde performances op de zandhoop en maakte een film over dit stukje campus. Vanmiddag gaat in de Vrijthof Het Eiland in première.
'Mijn atelier keek precies uit op een bosje. Dat werd op een dag plotseling gekapt. Iedereen leek daarover in shock, het ging zo snel', herinnert Machteld Aardse zich. Van 2005 tot 2007 studeerde ze aan het Dutch Art Institute (in het AKI-gebouw), inmiddels werkt ze als multidisciplinair kunstenaar in Amsterdam.
Er kwam een hek om de plek te staan en er werd een zandhoop gestort. In de wandelgangen hoorde Aardse dat het gekapte stuk groen de naam "het bosje van Le Roy" droeg, genoemd naar de kunstenaar, filosoof en ecoloog Louis Le Roy. "Hij is onder andere bekend om zijn wilde tuinen. Ik ben in de archieven gedoken. Zijn filosofie is dat je de natuur zijn gang moet laten gaan, dan ontstaat er vanmzelf een eigen ecologisch systeem. Het was niet zomaar een bosje. Met mijn onderzoek heb ik het nieuw leven in geblazen.' Wat Aardse ook deed, op de dag dat het zand gestort werd, was op een bouwvakker afstappen en vragen wat er ging gebeuren. 'Die zandhoop bleef. Toen heb ik afgesproken dat ik die mocht gebruiken voor theatervoorstellingen, performances. Ik heb dar een serie eilanden gebouwd, het publiek zat in mijn atelier, een soort vip-plaats." In bikini - "ijskoud" - speelde ze drie performances, waarin ze streed tegen de natuur (de wind blies haar palmoboom weg), tegen de UT-beveiliging (die niet geïnformeerd was over het toneel op de bouwplaats) en tegen de graafmachine (die in de laatste voorstelling het eiland meenam).
Op de plek van het bosje en de zandhoop staat nu het Nanolab. Aardse heeft vanaf dag één haar handelingen gefilmd. 'Niet zozeer om het bouwproces te volgen, vooral om alle visies rond dat stuk grond in beeld te brengen. Het hoorde bij mijn onderzoek naar die plek. Hoe kijkt men daar nu naar?'
Het resulteerde in een film van een half uur. 'De boodschap van het flimproject? Hoe wij ondergeschikt zijn aan de natuur, terwijl we wel proberen de controle te houden. Eerst was er Le Roy die controle wilde door de natuur zijn gang te laten gaan. Nu staat op die plek nieuwe controle: nanotechnologie'
Dit artikel verscheen eerder in UT-nieuws, weekblad van de Universiteit Twente, op 25 november 2010
